Pak ditë më parë, Organizata Botërore e Shëndetësisë shpalli fundin e pandemisë Covid, por Sars-CoV-2 mund të rezervojë surpriza të tjera. Një valë e re është duke u zhvilluar në Kinë, me një kulm prej 65 milionë rastesh në javë që pritet në fund të qershorit, sipas parashikimeve të Zhong Nanshan, një ekspert për sëmundjet e frymëmarrjes. Nxitës i valës së re të infeksioneve janë nënvariantet e Omicron XBB, dominues në vend, me transmetueshmëri dhe imunitet më të lartë se vetë Omicron, por pa ndryshime të rëndësishme për nga patogjeniteti. Prandaj, vala nuk duhet të prodhojë efektet dërrmuese në spitalet e parë dimrin e kaluar pas braktisjes së politikës “zero Covid”.
Nënvarianti XBB (“Gryphon”) u zbulua për herë të parë në gusht 2022 dhe gjeneroi një seri “bijash”, më e fundit në rendin kronologjik XBB.2.3 , e pagëzuar “Acrux “, e futur më 18 maj nga OBSH-ja në listën e variante nën monitorim.
Sot ka dy variante me interes: Kraken (XBB.1.5) i cili është ende më i vëzhguari në botë (në 110 vende), ka një tendencë në rënie prej javësh; Arturo (XBB.1.16) i cili vazhdon të rritet dhe raportohet në rreth 50 vende. Sipas OBSH-së provat e disponueshme nuk tregojnë një rritje të ashpërsisë për linjat pasardhëse të XBB. Një studim epidemiologjik i kryer në Singapor për të vlerësuar ashpërsinë e varianteve të SARS-CoV-2 në 3,798 pjesëmarrës nuk gjeti dallime të rëndësishme në rezultatet e infeksionit COVID-19 ose të shtrimit në spital midis linjave të pasardhësve nga XBB, duke përfshirë Arturo dhe Kraken. Për më tepër, një studim i fundit laboratorik tregoi se XBB.1.16 dhe XBB.1.5 kanë karakteristika të ngjashme të evazionit imunitar. Përveç Acrux, ndër variantet nën monitorim, sepse është në rritje, janë XBB.1.9.1 (Hyperion), XBB (Gryphon) dhe XBB.1.9.2 .
Sipas OBSH-së, vaksinat e miratuara aktualisht kundër Covid “vazhdojnë të ofrojnë mbrojtje thelbësore kundër sëmundjeve të rënda dhe vdekjes, që është qëllimi kryesor i vaksinimit” dhe duhet të vazhdojnë të përdoren. Por, ekspertët e grupit këshillues të OBSH-së për përbërjen e vaksinave kundër Covid-it (Tag-Co-Vac), nënvizojnë se “mbrojtja ndaj sëmundjes simptomatike është e kufizuar dhe më pak jetëgjatë dhe nevojiten formulime të reja vaksinash për të përmirësuar mbrojtjen kundër sëmundjes simptomatike.
Ekspertët theksojnë se “linjat e prejardhjes nga XBB, duke përfshirë XBB.1.5 dhe XBB.1.16, janë shumë të pakapshme imune, me XBB.1.5 që është një nga variantet me shkallën më të madhe të evazionit imunitar nga antitrupat neutralizues”.
Në formulimet e ardhshme të vaksinave kundër Covid, ekspertët e Tag-Co-Vac nënvizojnë, se duhet të ketë variantet më të fundit, d.m.th. linjat e prejardhjes nga XBB.1. Kina ka njoftuar se ka zhvilluar dy vaksina efektive kundër nënvarianteve të grupit XBB.
Sipas ekspertëve, variantet XBB kanë karakteristika të transmetueshmërisë dhe imunoevazionit që parashikon gjithashtu një rritje të mundshme të infeksioneve në 2-3 muaj.
