Nga ushqimi i shëndetshëm te mirëqenia mendore, ka disa rregulla për jetëgjatësinë. Nëse i ndiqni këto praktika mund të jetoni më gjatë duke u ndjerë vërtet mirë.
Jo vetëm të ushqyerit por edhe mënyra e shëndetshme e jetesës, e cila largon shumë nga shkaqet kryesore të vdekjes, përbëhet nga disa faktorë.
Këshillat e mëposhtme vijnë nga Elena Dogliotti, nutricioniste biologë.
Ushqimi i shëndetshëm
Ushqyerja, për secilin prej nesh, mbetet në vend të parë si një ndërhyrje që mund të na garantojë të jetojmë më gjatë.
Një shembull i një diete të shëndetshme mbi të gjitha është dieta mesdhetare “e së shkuarës”, ajo e përbërë 95% me bazë bimore, e cila favorizon konsumin e drithërave, shumë fruta dhe perime të stinës të pasura me fibra, vitamina, kripëra minerale dhe molekula bioaktive.
“Duhet të preferoni vajin e ullirit ekstra të virgjër në vend të yndyrave shtazore”, specifikon Dogliotti.
Ndër proteinat shtazore është mirë të favorizohet peshku dhe të kufizohet mishi i konservuar dhe ai i kuq. Proteinat bimore si bishtajore mundësisht të kombinuara me drithëra të plota duhet të përfaqësojnë të paktën 50% të proteinave. Konsumi i frutave të thata (rreth 30 g) çdo ditë sepse përmbajnë fibra, proteina dhe yndyrna të mira. Nëse konsumoni produkte qumështi, zgjidhni ato me përmbajtje më të ulët yndyre dhe preferoni produktet e fermentuara.
Pini (vetëm) ujë
“Pini ujë mjaftueshëm për të mbajtur veten të hidratuar mirë, aq sa duhet për të pasur gjithmonë urinë me ngjyrë të çelur”, shpjegon specialistja.
Duhet të kufizoni sa më shumë alkoolin, por nëse e konsumoni, mos e tejkaloni sasinë që lidhet me një rrezik të ulët, pra një njësi alkooli për gratë dhe dy për burrat në ditë. Njësia alkoolike korrespondon me rreth një gotë të vogël verë.
Mbani peshën dhe muskujt nën kontroll
Praktikimi i aktivitetit fizik të mesëm çdo ditë, si ecja e shpejtë për të paktën gjysmë ore, mban nën kontroll shumë faktorë për sëmundjet më të rrezikshme. “Përfitimet janë të shumta, duke përfshirë ndihmën për të mbajtur një peshë normale dhe ato plotësojnë një dietë të shëndetshme”, thotë ekspertja. Obeziteti rrit rrezikun e vdekjes nga shumë shkaqe dhe muskujt janë të rëndësishëm sepse djegin kalori edhe në pushim dhe ruan forcën tek të moshuarit, një aftësi trupore që shpesh humbet me kalimin e moshës.
Mos tymosni
Sa më pak të pini duhan aq më mirë është, madje më mirë të mos pini fare. Pirja e duhanit është një faktor i rëndësishëm rreziku për shumicën e sëmundjeve kronike, kardiovaskulare dhe onkologjike.
Mirëqenia psikologjike
Mirëqenia fizike është e rëndësishme, por nuk mund të ndahet nga mirëqenia psikologjike. Një mendje e stresuar, e shqetësuar, e trishtuar ose e dëshpëruar në mënyrë të pashmangshme e vendos trupin në një rreth vicioz midis shëndetit organik dhe atij psikik. “Secili mund të kërkojë rrugën e tij dhe rrugën personale që të çon në qetësi, e cila mund të jetë më fizike ose më shpirtërore, por sa më pak stres të kesh, aq më mirë është”, konfirmon Dogliotti.
Le të ndajmë pak kohë për të bërë atë që na pëlqen më shumë dhe të kujdesemi për marrëdhëniet shoqërore. Në fakt, shoqërueshmëria e mirë është një nga faktorët që i dallon pozitivisht të gjithë njerëzit jetëgjatë në planet.
Parandalimi dhe shqyrtimi
Është e rëndësishme të kryhen kontrolle dhe vizita në të gjitha moshat, si për meshkujt ashtu edhe për femrat. Ne mësojmë të vëzhgojmë dhe “dëgjojmë” trupin tonë dhe të respektojmë afatet e shqyrtimit të sugjeruara nga udhëzimet.
“Një diagnozë e hershme mund të na shpëtojë vërtet jetën”, kujton ekspertja.
Sipas disa kërkimeve, gjenetika përbën rreth 25% të jetëgjatësisë së një personi, me dietën, mjedisin, stërvitjen dhe faktorë të tjerë të stilit të jetesës që përbëjnë pjesën tjetër. Studimet tregojnë se nëse filloni të përmirësoni zakonet tuaja edhe pas moshës së mesme, mund të shtoni një dekadë ose më shumë në jetëgjatësinë tuaj.
Organizata Botërore e Shëndetësisë pohon se rreth 80% e sëmundjeve kardiovaskulare dhe diabeti, dhe të paktën 40% e kancereve, mund të parandalohen duke ndryshuar stilin e jetës për mirë.
Ndaloni duhanin dhe alkoolin, jini fizikisht aktivë dhe adoptoni zakone të mira të të ngrënit.
