Argyris Tzouvelekis, Profesor i Asociuar për Mjekësinë Respiratore në Universtitetin e Patrës liston nëntë pyetje dhe përgjigje rreth mutacionit Omicron që po kthehet në variantin dominant të koronavirusit në një kohë shumë të shkurtër nëpër botë.
1) A shkakton varianti “Omicron” sëmundje më të lehtë? PO.
Të dhënat nga Anglia flasin për 50% (47% për të qenë të saktë) më pak gjasa që ky variant të çojnë dikë në spital dhe 70% (67% për të qenë të saktë) mw pak gjasa qw njw i infektuar tw shtrohet nw spital. Nga të dhënat në Angli, rezulton se rastet janë katërfishuar por, nga ana tjetër shtrimet në spital dhe vdekjet mbeten vazhdimisht të ulëta.
2) A sillet “Omicron” njësoj si tek të vaksinuarit ashtu edhe te të pavaksinuarit? Jo.
Të dhënat nga i njëjti raport flasin për një ulje prej 80% të mundësisë së shtrimit në spital tek ata që kanë marrë tre doza të vaksinës në krahasim me ata që nuk janë vaksinuar. Në një studim të dytë normat janë pak më të ulëta dhe flasin për 68% efektivitet të tre dozave të vaksinës kundër sëmundjes simptomatike.
3) A mund të shpjegohet pse varianti “Omicron” shkakton sëmundshmëri të më të lehtë? PO.
Studimet kanw treguar se se varianti “Omicron” futet në alveolat e mushkërive mw me vwshtirwsi se Delta dhe shkakton shkrirje mw pak efikasw tw membranave qelizore sesa Delta, njw fenomen ky qw sjell qelizat shumw afwr dhe lejon virusin qw tw infektojw mw shumw.
4) Çfarë informacioni na japin të dhënat e Greqisë?
Rezulton se pavarësisht rritjes së frikshme të rasteve të reja, numri i pranimeve dhe vdekjeve është konstant. Deri më tani vendi numëron 34,148 raste të reja (mesatarja javore e fundit) kundrejt 6,161 në datën 12.02.21 (data e identifikimit të rastit të parë me Omicron në Greqi) ndërsa numri i shtrimeve në spital ishte 458 më 21.02.12 (mesatarja javore) dhe 429 më 04/01/22, ndërsa deri më tani nuk ka asnjë të intubuar me variantin “Omicron”. Këto përqindje tregojnë se me kwtw variant afërsisht 1 në 100 raste pozitive (429 / 34,148) do të shtrohen në spital. A do të rritet kjo normë? Nuk e dimë ende.
5) A janë antitrupat monoklonal efektivë kundër variantit “O”? JO.
Kur ke një virus që paraziton/muton me një shpejtësi të tillë dhe përpiqesh të japësh trajtim të synuar, atëherë ai është i destinuar të dështojë. Këtë e kanë treguar studimet e besueshme të listuara si vijon:
Vetëm sotrovimab dukej të ishte relativisht efektiv, por u deshën 4 herë më shumë doza për ta arritur efektivitetin.
6) A janë barnat e reja antivirale (Molnupiravir, nirmatrelvir) por edhe të vjetra / tashmë në përdorim (remdesivir) efektive kundër “Omicron”? PO, pjesërisht.
Studimet laboratorike kanë treguar se antiviralët më të rinj dhe të vjetër janë efektivë kundër variantit të ri. Por sidomos antiviralët më të rinj duhet të testohen në kushte reale dhe të tregojnë efektivitetin e tyre dhe jo vetëm efektivitetin (efikasitetin) e tyre në një mjedis studimi klinik “steril” dhe rreptësisht të kontrolluar. Pra, le të jemi të kujdesshëm në deklaratat tona.
7) Cilat janë rreziqet më të mëdha me “Omicron”?
Mbipopullimi i spitaleve dhe turmat e panevojshme të qytetarëve në urgjencë për simptomat e ftohjes së zakonshme. Kujdesi parësor shëndetësor dhe ndihma e mjekëve privatë do të luajnë një rol të madh. Prandaj është e rëndësishme të theksohet se duket se me variacionin më të vogël për shumicën e personave të infektuar dhe të sëmurë, shtrimi në spital i familjeve mund të ketë të njëjtin rezultat pozitiv si kujdesi spitalor veçanërisht për personat e vaksinuar. Së fundi, rreziku më i madh është nëpërmjet kushteve të hipertransmetueshmërisë për të pasur terren të përshtatshëm për të krijuar një variant të ri me transmetim të ngjashëm por më vdekjeprurës.
8) A është “Omicron” fundi i pandemisë? JO.
Nëse fundi është zhdukja e virusit dhe rikthimi në normalitetin tonë të dikurshëm, atëherë ne po shpresojmë kot. Nëse fundi nënkupton endemikitetin e virusit, sëmundjen e lehtë tek të vaksinuarit dhe një gamë të gjerë klinike nga sëmundja e lehtë në të rëndë për të pavaksinuarit ose sëmundja e rëndë për të pavaksinuarit që i përkasin grupeve vulnerabël, atëherë ndoshta mikroni është fillimi i fundit.
9) A “Omicron” dritë në fund të tunelit, të paktën një dritëz optimizmi? PO.
Por si gjithë PO-të e mëdha në jetën tonë, kjo pasohet nga një POR po aq e madhe që përcaktohet nga kushtet. Dhe a janë këto kushte specifike? Vaksinimi universal (sigurisht i vendeve të treta) sepse nuk është vetëm sëmundja e rëndë që na shqetëson, por edhe reduktimi i përhapjes dhe shmangia e mbitransmetimit dhe mbishumëzimit të shtameve të virusit (si shtami delta ashtu edhe Omicron u shfaq në vendet me mbulim të ulët vaksinash, India kur kishte mbulim 4% dhe Afrika e Jugut kur nuk kalonte 25%). Deri atëherë masat parandaluese farmaceutike duhet të investohen me masa jo farmaceutike.
Në fund, Tzouvelekis bën edhe një koment: Unë nuk jam shumë optimist, jam thjesht realist dhe aspak i tmerruar. Por ajo që shoh në muajin e fundit me Omicron ka vërtet nevojë për analizë psikologjike. Nga njëra anë, mohuesit e njohur të realitetit (që përfshin – virusin, ngjitjen, vdekshmërinë, vaksinat, masat parandaluese) për të cilët kemi analizuar tashmë arsyet e mohimit dhe skepticizmit të tyre, por nga ana tjetër varianti Omicron nxori në sipërfaqe një grup interesant shkencëtarësh që ndajnë një tipar të përbashkët: dëshirën për të përjetësuar pandeminë, një dëshirë kaq e fortë, e lindur nga motive të brendshme në dukje të forta, saqë arrin pikën e mohimit të realiteti ( si omicron p.sh. sëmundje e lehtë).
