Ndërsa pandemia SARS-CoV-2 vazhdon të shkaktojë probleme të mëdha në të gjithë botën, duke u ngadalësuar ose përshpejtuar në varësi të masave anti-Covid, ka pasur disa lajme në javët e fundit në lidhje me vaksinat që do të kemi në dispozicion për të luftuar këtë virus.
Le të bëjmë një përmbledhje të situatës, duke u përpjekur të analizojmë karakteristikat e produkteve të ndryshme të kompanive që kanë dozën kundër virusit të rrezikshëm.
“Pfizer” dhe “Moderna” – Këto ishin vaksinat e para që morën miratimin nga FDA dhe EMA, përkatësisht agjencitë rregullatore të SHBA dhe Evropës dhe të parat që u shpërndanë në spitale dhe qendra të pritjes së të moshuarve.
Ato bazohen në teknologjinë ‘mARN’: nuk kanë viruse, vetëm grimca dhjami që sjellin informacionin që qelizat tona u duhen për të prodhuar proteinën “Spike”.
Ato janë vaksina jashtëzakonisht efektive, rreth 95%, që do të thotë se pothuajse të gjithë njerëzit e vaksinuar, do të mbrohen dhe nuk do të sëmuren nëse hasin virusin.
Ky efektivitet arrihet me dy doza, të vendosura në hapësirë prej 21 ditësh (Pfizer) ose 28 (Moderna) ndërmjet tyre.
A e pengon vaksina transmetimin e virusit? Nuk ka të dhëna të caktuara, por të dhënat paraprake japin shpresë se ky është rasti.
Nëse është kështu, duke përdorur vetëm këto vaksina, ne mund të arrijmë imunitetin e tufës – domethënë të bllokojmë qarkullimin e virusit – duke vaksinuar 70% të njerëzve që jetojnë në botë.
Vaksinat janë padyshim të sigurta, por këto stimulojnë një përgjigje të fortë imune, veçanërisht tek njerëzit e rinj dhe për këtë arsye mund të shkaktojnë ethe dhe gjendje jo të mirë.
Për më tepër, në disa subjekte të predispozuara, ato mund të shkaktojnë reaksione alergjike në një masë më të madhe se vaksinat klasike.
“AstraZeneca” – Kjo vaksinë, si të tjerat që do të diskutojmë më poshtë, bazohet në përdorimin e adenovirusëve të modifikuar, në mënyrë që të mos replikohen, por të transportojnë ADN-në që shërben për të koduar proteinën “Spike” në qelizat tona.
EMA, kohët e fundit miratoi përdorimin e kësaj vaksine, duke deklaruar një efikasitet prej rreth 60%, megjithëse nuk ka të dhëna të mjaftueshme për njerëzit mbi 55 vjeç.
Efikasiteti prej 60%, arrihet me dy injektime me 28 ditë distancë. Për këtë arsye dhe për shkak të efikasitetit të ulët, aktualisht rekomandohet për njerëzit nën moshën 55 vjeç dhe me shëndet të shkëlqyeshëm, domethënë pa ato bashkë-sëmundje (të tilla si diabeti, mbipesha, hipertensioni, problemet kardiovaskulare), që rrezikojnë të zhvillojnë simptoma të rënda.
Kompania po punon shumë për të përmirësuar efektivitetin e vaksinës, duke ndryshuar dozat dhe kohën, por, për momentin, të dhënat nuk janë të forta.
Siç është aprovuar, nga të dhënat e publikuara, është e qartë se vaksina nuk bllokon infeksionin, por vetëm sëmundjen.
“Johnson & Johnson” – Është vaksina që do të aprovohet shpejt në SHBA dhe më pas edhe në Evropë. Edhe kjo bazohet gjithashtu në adenovirus dhe me një efikasitet prej rreth 66% në të gjithë botën (72% në SHBA dhe 54% në Afrikën e Jugut), por me përparësinë e madhe të arritjes së këtij efektiviteti me një dozë të vetme. Kjo vaksinë, mund të shpejtojë me të vërtetë fushatën e vaksinimit.
“Sputnik” – Studiuesit rusë, më në fund kanë botuar fazën 3 të studimit në lidhje me këtë vaksinë. Rezultatet, megjithëse në disa vende akoma jo plotësisht të qarta, janë shumë inkurajuese dhe tregojnë një efikasitet të vaksinës prej rreth 92%, raporton Noa.al, duke cituar gazetën “Corriera della Sera”.
Përsëri, këto janë adenovirusë të modifikuar dhe me dy doza të injektuara me 21 ditë diferencë. Nëse rezultatet do të verifikoheshin nga EMA, kjo do të ishte, së bashku me “Pfizer” dhe “Moderna”, vaksina më efektive që do të kishim në dispozicion.
